Poradnik medyczny

Drogi moczowe

Duże kamienie moczowe (np. kamienie odlewowe, zlokalizowane w miedniczkach nerkowych) mogą nie powodować żadnych dolegliwości (bezobjawowa kamica nerkowa). Jednak wywierany przez nie ucisk (i powodowany niekiedy brak odpływu moczu) może doprowadzić do niewydolności nerek (jedna z przyczyn tzw. mocznicy poza-nerkowej).

Kamica nerkowa przebiega często z krwinko moczem (w badaniu mikroskopowym moczu stwierdza się erytrocyty) lub z krwiomoczem (krwisty mocz).
W 80% przypadków kamienie nerkowe ulegają wydaleniu z dróg moczowych w sposób naturalny (z prądem spływającego moczu). Oznaką tego może być chwilowe uczucie pieczenia przy oddawaniu moczu (mikcja).

W 20% przypadków kamienie nerkowe blokują moczowód utrudniając lub uniemożliwiając odpływ moczu. Miejscem blokady jest najczęściej dolna część moczowodu. Następstwem tego jest zastój moczu powyżej przeszkody, czyli w środkowej i górnej części moczowodu oraz w miedniczkach nerkowych. Jeśli nie usunie się kamienia, to następuje uszkodzenie miąższu nerkowego.

Bolesne oddawanie moczu

Częste i bolesne oddawanie moczu, niekiedy podbarwionego krwią, jest podstawowym objawem zapalenia pęcherza moczowego. Przyczyną choroby jest infekcja wirusowa lub bakteryjna.

Jeśli infekcja dotyczy również nerek i miedniczek nerkowych, to przebiega zwykle z: - gorączką, - bólami w okolicy lędźwiowej, - uczuciem ogólnego osłabienia.

Zapalenie pęcherza występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn (długość cewki moczowej u kobiet wynosi tylko około 2,5 cm, dlatego drobnoustroje mogą łatwo przedostać się do pęcherza moczowego i wywołać tam stan zapalny).
Częste oddawanie moczu może być objawem stanu lękowego. Również picie kawy, herbaty i innych napojów zawierających kofeinę (Coca-Coli, Pepsi-Coli) wywołuje częstomocz.

U mężczyzn częste i bolesne oddawanie moczu, któremu towarzyszy zapalna wydzielina z członka, jest często objawem zapalenia cewki moczowej, będącego następstwem jej podrażnienia w czasie spółkowania (częsta przyczyna).

Skrupulatnie przestrzegać czystości ujścia cewki moczowej: - u kobiet możliwie wcześnie rozpocząć leczenie stanów zapalnych w obrębie pochwy i sromu; zapobiega to szerzeniu się infekcji do pęcherza moczowego. Jeśli wyciek z pochwy jest obfity, a jego woń przykra, należy płukać pochwę dwa - trzy razy dziennie. - mężczyźni powinni regularnie myć członek letnią wodą po uprzednim odprowadzeniu napletka i usunięciu mastki (żółtawej substancji składającej się z miejscowej wydzieliny, bakterii i obumarłych, komórek).

Nie należy używać dezodorantów osobistych, gdyż zawarte w nich chemikalia niszczą naturalną florę bakteryjną skóry.

Przy stanach zapalnych, toczących się w obrębie narządów płciowych (wydzielina zapalna z pochwy lub cewki) zaniechać stosunków płciowych dopóty, dopóki stan infekcyjny nie ustąpi, ze względu na niebezpieczeństwo zakażenia partnera. Pić dużo płynów ("płukanie dróg moczowych od góry"). Przy wycieraniu odbytu papierem toaletowym wykonywać ruch od przodu do tyłu, nigdy odwrotnie. Zapobiegnie to przeniesieniu bakterii z okolicy odbytu do ujścia cewki moczowej.

Po każdym stosunku opróżniać pęcherz moczowy.

Zapalenie cewki moczowej u mężczyzn

Uczucie palenia i kłucia w cewce moczowej u mężczyzn, czemu towarzyszy często szklisty, wodnisty lub żółty (ropny) wyciek z cewki.
Widoczne jest zaczerwienienie wokół ujścia cewki moczowej i wyciek z cewki (bądź przylepianie się napletka do bielizny).
Zapalenie cewki moczowej u mężczyzn może wystąpić po stosunku płciowym, towarzyszyć chorobie gruczołu krokowego (prostaty) lub owrzodzeniom członka. Stosunkowo często występuje u chorych na cukrzycę.
Skrupulatnie przestrzegać zasad higieny osobistej.
Prezerwatywa może zapobiec zakażeniu podczas stosunku.
Przy podejrzeniu zapalenia cewki moczowej zaniechać stosunków do czasu ustąpienia dolegliwości (wyleczenia). Postępując w ten sposób nie zakazi się partnerki.
Zawsze wtedy, kiedy wystąpi wyciek z cewki moczowej. Najłatwiej zauważyć wyciek wcześnie rano po wstaniu z łóżka, przed oddaniem nocnej porcji moczu.
Zawsze wtedy, kiedy przyczyna wycieku nie jest znana.
Kiedy istnieje podejrzenie jakiejkolwiek choroby narządów płciowych.

Krwiomocz

Bardzo ważny objaw schorzenia dróg moczowych.
Najczęstszą przyczyną krwiomoczu jest zapalenie pęcherza moczowego, którego głównym objawem jest częste i bolesne oddawanie moczu.
Jeśli ból w okolicy lędźwiowej (prawej lub lewej), przypominający kolkę, promieniuje ku przodowi do pachwiny (prawej lub lewej). Świadczyć to może o kamicy nerkowej.
Jeśli bólów nie ma, to krwiomocz może być uwarunkowany chorobą:

• nerek,
• moczowodu,
• pęcherza moczowego,
• cewki moczowej.

"Krwiste" zabarwienie moczu nie musi pochodzić od krwi. Przyczyną takiego zabarwienia może być określony pokarm (np. buraki) lub pewne leki.
W przypadkach krwiomoczu leczenie się we własnym zakresie nie wchodzi w rachubę!

Nietrzymanie moczu

Bezwiedne oddawanie moczu zarówno w nocy, jak i dzień.
Przyczyny schorzenia są niekiedy trudne do ustalenia. Mogą nimi być:

• stany zapalne w obrębie dróg moczowych, neurogenne zaburzenia funkcji pęcherza moczowego, kamienie moczowe w pęcherzu (kamica pęcherzowa), zapalenie pęcherza moczowego, guzy (zapalne i nowotworowe stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex). W schorzeniach tych występuje silne parcie na mocz.
• zaburzenia czynności mięśniówki pęcherza, ujawniają ce się przy kaszlu, kichaniu, ucisku oraz przy wysiłkach fizycznych. Bezwiedne oddawanie moczu występuj najczęściej u kobiet w starszej grupie wiekowej lub wieloródek, również u starszych mężczyzn w miar słabnięcia mózgowych mechanizmów kontrolnych.
• rozstrzenie pęcherza (nadmierne rozciągnięcie pęcherza). Nietrzymanie moczu występuje również przy niemożności opróżnienia w związku z nietypowym ujściem pęcherzowo-cewkowym. U mężczyzn często spotykane przy przeroście gruczołu krokowego (prostaty) i w guzach pęcherza moczowego.

Moczenie nocne u dzieci (enuresis) utrzymujące się powyżej piątego - szóstego roku życia nie jest zjawiskiem fizjologicznym. Pomiędzy trzecim a piątym rokiem życia moczenie nocne ustępuje (przed trzecim rokiem życia jest to zjawisko normalne), zdrowe dziecko bowiem zdąży się do tego czasu nauczyć kontrolować rytm oddawania moczu.

Porozmawiaj o zdrowiu:

Forum dyskusyjne